W ostatnim artykule pisałam o karmieniu piersią, czasie wprowadzania posiłków uzupełniających, rozpoznawaniu sygnałów głodu i sytości u niemowlaka oraz o nawadnianiu. Inspiracją była też audycja radiowa, w której na zaproszenie Bogusi Wresiło opowiadałam o aktualizacji zaleceń żywieniowych dla niemowląt i mam karmiących.  Poniżesz znajdziesz link do archiwum audycji.

Dzieci uczą się od rodziców

Wspomniałam też o programowaniu płodowym i jego wpływie na zmniejszenie ryzyka rozwoju chorób u dziecka w przyszłości. Chcę teraz się odnieść również do nawyków żywieniowych. To, czy ciężarna potrafi jeść regularnie, nie podjada co chwilę, nie przejada się, je w spokoju na siedząco bez rozpraszania się przekłada się na kształtowanie przyszłych wzorców żywieniowych u dziecka. Rodzice są autorytetem i dzieci przez ich obserwację uczą się wielu zachowań, w tym tych związanych z jedzeniem. Wydaje mi się niezmiernie istotne, aby dbać o zdrowe nawyki na każdym etapie – w ciąży, po narodzinach i w trakcie dorastania dziecka.  Jeśli rodzic odżywia się niezdrowo i ma niekorzystne nawyki, bardzo prawdopodobne jest, że dziecko je powieli. W sytuacji rozwoju nadwagi u dziecka, zmiana sposobu żywienia obejmuje całą rodzinę! Oznacza to, aby nie zmuszać dziecka do zmian, jeśli samemu nie jest się w stanie ich podjąć.  Dzieci potrafią być bardzo sprytne i zauważą nawet gdy znikają jakieś produkty (bo rodzice jedzą je np. w samotności). Nie czując wsparcia w rodzicach szybko tracą motywację i zniechęcają się. Zmiany w odżywianiu wymagają stopniowego subtelnego podejścia, w którym jest miejsce na zdrowe kompromisy.

Analiza kolejnych zaleceń

Analizując dalszą część aktualizacji zaleceń Polskiego Towarzystwa Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia Dzieci postanowiłam zebrać najważniejsze informacje i opisać je w punktach:

1. Dzieci karmione naturalnie mają szersze preferencje smakowe, łatwiej akceptują nowe smaki
2. Wprowadzanie żywności powinno się uzupełniać ze stopniową zmianą konsystencji z papkowatej do stałej. W 8 r.ż. można podawać dziecku jedzenie do rączki (np. ugotowaną marchewkę, brokuł, kawałek chlebka, banana)
3. Jajka mogą pojawić się ok 7 miesiąca życia, w ilości 1 sztuki 2 razy w tygodniu gotowane na twardo (mają wtedy mniejsze działanie alergogenne)
4. Nie ma wskazań co do dokładnego czasu wprowadzania glutenu – może on pojawić się jako trzeci produkt po warzywach i owocach, również ok. 7 miesiąca życia, np. w postaci pół łyżeczki kaszki manny)
5. Orzeszki ziemne w postaci masła orzechowego lub mąki jako dodatek do mleka modyfikowanego lub pokarmu 1-2 łyżeczki 1-3x/tydzień
6. Nie należy pomijać dodatku masła i olejów roślinnych, ze względu na ich korzystny wpływ na mózg i funkcje poznawcze u dziecka
7. Do 3 r.ż. nie zaleca się podawania wyrobów wędliniarskich (kiełbas, parówek, wędzonek, szynek) – źródłem mięsa są domowe wyroby (pieczone, gotowane, do obiadu czy na chleb) w pierwszej kolejności drobiowe, potem wołowe, jagnięce, królicze.
8. W przypadku ryb warto zorientować się wśród gatunków zawierających minimalne ilości rtęci. Małym dzieciom mogą być podawane m.in. dorsz, sardynki, pstrąg, 1-2x/ tydzień
9. Spośród zbóż, poza glutenowymi, można wybierać produkty z kukurydzy (np. kaszka), prosa (np. kasza i mąka jaglana) oraz ryż (w tym przypadku lepiej jest wybierać ekologiczny ze względu na ryzyko zanieczyszczenia arsenem)
10. Podanie soli i solonych produktów należy maksymalnie opóźniać – sól wpływa na rozwój nadciśnienia i zaburza rozwój preferencji smakowych u dziecka
11. Wolne cukry (z wyj. występujących naturalnie w owocach i przetworach mlecznych naturalnych) powinny stanowić do 5% dziennego zapotrzebowania u dzieci starszych, u niemowląt brak lub w minimalnych ilościach (np. cukier biały, trzcinowy)
12. Miód może pojawić się po 1 roku życia
13. Koper włoski (jako np. olej czy herbatka) po 4 roku życia
14. Mleko krowie 2-3,2% tłuszczu powyżej 1 r.ż. (pod koniec może pojawić się jogurt naturalny czy twaróg)
15. Mleko kozie/owcze – można podawać powyżej 1 r.ż. z dużą ostrożnością, ponieważ są to mleka o wysokiej zawartości minerałów i niewielkiej ilości kwasu foliowego i witaminy B12
16. Napoje roślinne – nie są sposobem na zastąpienie mleka kobiecego, krowiego czy modyfikowanego w diecie dziecka, ich podawanie stwarza ryzyko rozwoju wielu niedoborów. Mają inną biodostępność różnych składników , co wynika m.in. ze złego stosunku wapnia do fosforu, braku laktozy, białka, obecności fitynianów
17. W diecie dziecka nie powinny pojawiać się również produkty ze stewią (na pewno do 3 roku życia), aspartamem, napoje energetyzujące, z kofeiną, słodzone, w tym wody smakowe.

Cieszy mnie fakt, że w zaleceniach omówiony jest wpływ różnych trendów żywieniowych (np. podawania napojów roślinnych dzieciom, soli, cukru). Wyjaśnionych jest wiele tematów. Ukazują one jak podejść zdroworozsądkowo do żywienia dziecka.